Szydłowiec jest położony w Województwie Mazowieckim, na jego południowej granicy z
Województwem Świętokrzyskim, tuż przy krajowej drodze ekspresowej S7, ok. 130 km od
Warszawy i prawie 170 km od Krakowa.
To miasto o kilkusetletniej historii. Choć z biegiem lat zmieniał się jego obraz, budowano nowe
domy i ulice, to stare, tradycyjne miejsca wciąż zachowują swój charakter.
Ratusz, Rynek Wielki
Centrum Szydłowca wyznaczają reguły prawa magdeburskiego, a jego wizytówką i dumą
mieszkańców jest rozległy Rynek Wielki a na nim późno renesansowy ratusz.
Wieża ratusza miejskiego góruje nad całym miastem, z umieszczonej na niej galerii roztacza się
rozległy widok na całą okolicę. Przykryta jest ona miedzianym, kopulastym hełmem
zakończonym iglicą z orłem. Strony świata wyznaczają umieszczone na wieży cztery zegary.
Dzisiaj jedną z atrakcji turystycznych jest wejście na wieżę ratuszową, gdzie znajduje się
odtworzona Pracownia Malarska Władysława Maleckiego, który żył, tworzył i zmarł w
szydłowieckim ratuszu. W pracowni można zobaczyć m.in. reprodukcje obrazów Maleckiego.
Na Rynku Wielkim stoją dwa pręgierze. Pierwszy – kolumna zwieńczona kulą, ozdobiona
czterema maszkaronami, wyposażona w żelazne okowy. Drugi pręgierz to manierystyczna
kolumna zwieńczona metalową galerią i ustawioną na niej figurą kobiety, symbolizującą pychę.
W miejskiej tradycji pręgierz ten zwany jest "Zośką".
Szydłowiecka fara
Nieopodal miejskiego ratusza znajduje się szydłowiecka fara. Kościół pod wezwaniem św.
Zygmunta Króla Burgundzkiego ulokowany jest w południowej pierzei Rynku Wielkiego.
Pierwotny kościół był drewniany. W końcu XV w. Jakub Szydłowiecki rozpoczął z własnych
funduszy budowę kościoła murowanego z miejscowego kamienia. Jego brat, Mikołaj
Szydłowiecki ufundował większość wyposażenia świątyni i dobudował od południa kaplicę –
nekropolię rodową, w której spoczęły prochy jego samego, jego ojca Stanisława i brata Jakuba.
Kościół z szydłowieckiego piaskowca, składa się z trzyprzęsłowego, sklepionego gotycko
prezbiterium i prostokątnej nawy przykrytej płaskim, modrzewiowym stropem z polichromią,
przedstawiającą św. Zygmunta w majestacie. W świątyni znajduje się posąg z białego marmuru,
przedstawiający leżącą kobietę (Marię z Gawdzickich Radziwiłłową) opartą o urnę, w układzie
odwzorowującym figurę Śpiącej Ariadny w zbiorach watykańskich. Legenda głosi, że dotknięcie
figury ma przynieść szczęście w miłości.
Zamek Szydłowieckich i Radziwiłłów
Szydłowiecki zamek to jedna z najpiękniejszych wczesnorenesansowych rezydencji magnackich
w Polsce. W miejscu dzisiejszego zamku istniał już w XIII wieku rycerski gród obronny,
broniący przeprawy przez rozlewiska rzeki Korzeniówki na szlaku Końskie – Wierzbica – Iłża.
Zbudowano go na sztucznej wyspie, umocnionej drewniano – ziemnymi konstrukcjami.
Drewniane ściany grody zastąpiono prawdopodobnie jeszcze w XIII lub XIV w. murami z
kamienia ułożonymi na pionowo wbitych palach, których resztki znaleziono pod dziedzińcem.
Fundatorem zbudowania niewielkiego murowanego dworu był najprawdopodobniej Jakub
Szydłowiecki. Zamkowe wnętrza zdobiły bogate polichromie, których autorami byli Stanisław
Samostrzelnik i malarz Piotr, którego na prośbę Krzysztofa Szydłowieckiego, przysłał z
Królewca przyjaciel Krzysztofa, Albrecht Hohenzollern.
W zamku znajduje się od 1975 roku unikalne w skali europejskiej Muzeum Ludowych
Instrumentów Muzycznych. Na zwiedzających czeka również Pracownia Historii Szydłowca.
Kamieniołomy
Szydłowiec jest jednym z najstarszych i najważniejszych ośrodków wydobycia i obróbki
kamienia w Województwie Mazowieckim. Tradycje wydobycia i obróbki piaskowca, na którym
położone jest miasto Szydłowiec, sięgają początku XV wieku. Na terenie miasta znajdują się dwa
nieczynne kamieniołomy, obecnie zalane wodą – Podkowiński i Pikiel.
Kirkut
Szydłowiecki cmentarz żydowski to jeden z największych zachowanych w Polsce. Powstał w
drugiej połowie XVII w., z początkiem masowego osadnictwa Żydów i powołaniem żydowskiej
gminy wyznaniowej. Z biegiem lat zajmował coraz większy obszar; bo chowano na nim nie tylko
Żydów z Szydłowca, ale i pobliskich okolic.
Fabrykę Braci Węgrzeckich
Szydłowiecka Fabryka Bryczek i Karoserii Bracia Węgrzeccy powstała w 1875 roku. Fabryka
znajdowała się na ul. Głównej, dzisiejszej ul. Kościuszki przy Zespole Szkół im. KOP. Nawet
teraz można zobaczyć hale w których miał miejsce zakład produkcyjny.
W fabryce produkowano początkowo bryczki i powozy, cieszące się dużą popularnością ze
względu na wysoką jakość wykonania. Jedną z bryczek można znaleźć w Muzeum – Zespół
Zamkowy w Niedzicy, w Pieninach.
Jakość wykonania powozów oraz ich solidna konstrukcja nie umknęła producentom
samochodów, którzy postanowili współpracować z szydłowiecką fabryką. Ta idąc w stronę
nowoczesności zaczęła produkować nadwodzia. Warto podkreślić, że wytwórnia w Szydłowcu
jako pierwsza w kraju wprowadziła do swojej oferty handlowej nadwozia całkowicie pokryte
dermatoidem, kiedyś wykorzystywano do tego płótno. Produkcja karoserii w Szydłowcu trwała
do 1934 roku.
Na ulicy Kilińskiego znajduje się mural przedstawiający Fabrykę Braci Węgrzeckich, który
powstał na bazie archiwalnych zdjęć.
Zalew
Czas na odpoczynek? Idealnym miejscem będzie zrewitalizowany szydłowiecki zalew z
piaszczystą plażą i drewnianym pomostem z którego rozpościera się widok na zabytkową część
miasta. Na terenach przy zalewie są boiska do sportów plażowych, skate – park, siłownia
plenerowa, plac zabaw dla dzieci, bezobsługowy park linowy oraz altany grillowe. W sezonie
letnim zachęcamy do korzystania ze sprzętu wodnego.
